Ekologiczne sadownictwo: od czego należy zacząć?

Ekologiczna uprawa sadu owocowego wiąże się głównie z przygotowaniem odpowiedniego stanowiska i wyboru odpornych odmian roślin, a w czasie sezonu z cięciem redukcyjnym. Ale efekt końcowy w postaci zdrowych owoców jest najważniejszy. jak się do tego przygotować? jak nie popełnić kardynalnych błędów?
Połączenie deszczówki z drzewkami owocowymi Połączenie deszczówki z drzewkami owocowymi

Ekologiczna produkcja roślin z roku na rok jest coraz bardziej popularna, także wśród ogrodników amatorów, którzy pragną posiadać własną jabłoń lub śliwę. Taka uprawa wiąże się jednak z wyborem odpowiedniego miejsca, dobrym przygotowaniem gleby oraz doborem odmiany odpornej na choroby, która nie wymaga stosowania chemii.

Podstawą takiego sadu jest bioróżnorodność, która dopuszcza obecność szkodników w takiej ilości, iż nie wpływają one na ilość i jakość produkcyjną roślin. W efekcie wyprodukowane owoce zawierają mniej azotanów, pozbawione są pestycydów, ale bogatsze są w witaminę C oraz związki czynne, suchą masę i cukry, a przy tym są bardziej aromatyczne.

Wybór stanowiska

Najlepszym stanowiskiem dla drzew i krzewów owocowych jest pełne słońce lub miejsce oświetlone min.5-6 godzin dziennie. Zaciszne stanowisko możemy stworzyć z drzew i krzewów liściastych, uchronią przed zimnym powietrzem. Gleba, w której będziemy uprawiać rośliny, także jest istotnym czynnikiem, ponieważ pomimo tego, iż większość gleb Polski jest kwaśna, są także miejsca o zasadowym podłożu - w którym na przykład uprawa borówki amerykańskiej będzie bardzo utrudniona.

Nie sprowadzajmy chorych roślin do sadu Nie sprowadzajmy chorych roślin do sadu

Przygotowanie podłoża

W przydomowych ogrodach i działkach przygotowując się do sadzenia roślin zwrócić należy uwagę głównie na:
- odczyn gleby (przymus wykonania wapnowania lub zakwaszenia);
- poprawę żyzności gleby nawożąc ją obornikiem, kompostem, wysiewając nawóz zielony, ściółkując korą
- usunięcie chwastów trwałych takich jak perz, skrzyp;
- pozbycie się szkodników glebowych (drutowców, pędraków, opuchlaków).

Wszystkie te czynniki sprawiają, iż produktywność roślin będzie optymalna, a ilość zabiegów pielęgnacyjnych w późniejszych latach zminimalizowana. Do tego roślina która rośnie w optymalnych dla siebie warunkach jest zdrowa i sama chroni się przed patogenami.

Sad zadowoli się owadami sprzymierzeńcami Sad zadowoli się owadami sprzymierzeńcami

Wybór materiału nasadzeniowego

Bez względu na to, jaki gatunek rośliny wybierzemy do uprawy, młode sadzonki muszą być kupowane w sprawdzonej szkółce oraz być wolne od patogenów i chorób. Odmiany roślin natomiast należy wybierać wedle tego jak są odporne na choroby bądź przynajmniej tolerancyjne, gdyż w uprawie ekologicznej, jaką chcemy prowadzić, oprysk roślin musi być ograniczony. Tak więc np. dla agrestu i porzeczki wybieramy odmiany odporne na mączniaka prawdziwego, z jabłoni i grusz - na parcha.

Ekologiczny oprysk

W uprawie ekologicznej dozwolony jest oprysk biologicznymi środkami ochrony roślin: olejowymi, miedziowymi, siarkowymi, wirusowymi, bakteryjnymi (dwa ostatnie są trudno dostępne dla przeciętnego ogrodnika) oraz roślinnymi wyciągami domowego sposobu.

W preparacie olejowym substancją czynną jest olej parafinowy, który działa na roślinie powierzchniowo, a na szkodniku kontaktowo - ograniczając procesy oddychania owada (głównie przędziorki i miseczniki).

Preparaty siarkowe i miedziowe (ich substancja czynna to odpowiednio siarka i miedź) są bardzie znane. Stosuje się je głównie wczesną wiosną opryskując drzewa owocowe przeciwko takim chorobom jak: parch jabłoni, brunatna zgnilizna, drobna plamistość liści, opadzina liści, kędzierzawość liści, rdza wejmutkowo-porzeczkowa(mieź) oraz mączniak prawdziwy (siarka).

Preparaty roślinne są bardzo korzystne, gdyż można je wykonać samodzielnie bez dużych nakładów pracy. Bardzo popularne są gnojówki, napary wywary z pokrzywy, cebuli, czosnku oraz oraz innych roślin głównie ziół. Ich jedyną wadą jest mała stabilność substancji czynnej, przez co czas stosowania jest krótki.

Autor: Beata Dulko-Kaszowska, ogrodnik i architekt krajobrazu